İnsan vücunun sessiz değişimi: Doğduğumuzda var olan kemiklerimiz nereye kayboluyor?
İnsan bebekleri, doğduktan sonra yıllarca büsbütün diğerlerine bağımlı yaşarken, bedenlerinde yetişkinlere kıyasla şaşırtan bir avantaj taşır: Daha fazla kemik. Evet, bir bebek doğduğunda bedeninde 275 ila 300 ortasında kemik bulunur. Lakin yetişkinlikte bu sayı 206’ya iner. Pekala, bebekliğimizdeki bu fazladan kemikler vakitle nereye gidiyor?
BEBEKLERDE NEDEN DAHA FAZLA KEMİK VAR?
Yetişkin bir beşerde 206 kemik bulunurken, yeni doğan bir bebekte bu sayı 275 ila 300 ortasında değişir. Bunun en kıymetli nedeni doğum sürecinde ve rahim içindeki gelişim sırasında bebeğin bedeninin esnek olması gerekliliğidir. Sert ve birleşik kemiklere sahip bir iskelet, hem doğum kanalından geçişi zorlaştırır hem de rahimdeki kıvrımlı konumda gelişimi maniler.
Bu yüzden bebeklerin kemiklerinin birden fazla şimdi tam manasıyla kemikleşmemiş, esnek kıkırdaktan oluşur. Bu esnek yapı, vakitle sert kemik dokusuna dönüşür ve birtakım küçük kemikler birbiriyle kaynaşarak daha büyük, tek kesim kemikler halini alır.
KAFATASINDAKİ “YUMUŞAK NOKTA” NE İŞE YARIYOR?
Dışarıdan en besbelli görülen örnek, bebeklerin kafatasında bulunan fontanel yani “bıngıldak” bölgeleridir. Bu bölgeler, doğum sırasında kafatası kemiklerinin üst üste binerek esnemesine imkan tanır.
KEMİKLERİMİZ NE VAKİT 206’YA DÜŞÜYOR?
Kemikleşme süreci yani tıbbi ismiyle ossifikasyon, doğumdan çok evvel, daha embriyonik gelişimin 8. haftasında başlar. Bu süreç çocukluk ve ergenlik boyunca devam eder. Vakitle kıkırdak dokular kemikleşir ve kemiklerin kimileri birbiriyle kaynaşarak toplam kemik sayısı 206’ya düşer.
Kemikleşme süreci iki farklı halde gerçekleşir:
- İntramembranöz ossifikasyon, bağ dokuların direkt kemikleşmesini sağlar ve kafatası üzere düz kemiklerde görülür.
- Endokondral ossifikasyon ise iskeletin büyük çoğunluğunu oluşturan kemiklerin, hyalin kıkırdak üzerine gelişerek sertleşmesini sağlar.
Her iki durumda da “osteoblast” ismi verilen hücreler devreye girer. Bu hücreler, kemiğin temel yapısını oluşturan kolajen ve kalsiyum üzere unsurları üretir. Bu yüzden çocukluk periyodunda kalsiyum bakımından güçlü beslenmek kemik sıhhati açısından büyük değer taşır.
